Anno 2015 staat de mensheid voor een gigantische opgave, een mondiale schuldenberg hypothekeert onze toekomst op een manier die grenst aan het onwaarschijnlijke. Schulden zijn virtuele getallen op een balans en die trachten we weg te werken met fysieke arbeid. Zowel private- als publieke schulden treffen miljoenen mensen, net zoals het bijhorende debat handenvol geld kost. En erger, zonder aanpassing van de huidige systeemconfiguratie zullen we steeds met hetzelfde probleem opgezadeld zitten. Einstein zei dan ook dat we onze problemen niet opgelost krijgen binnen hetzelfde denken dan waardoor ze veroorzaakt worden.
Opdracht
Onze opdracht mag dus duidelijk zijn, het wegwerken van deze schuldenberg maakt dat we onze doelstelling veel sneller kunnen bereiken. Als mensen met fysieke arbeid deze berg dienen weg te werken dan is dat mensonterend. De reden hiervoor is eenvoudig, schulden zijn slechts getallen in rasters die we ook op een louter technische manier kunnen oplossen. Een beeld zegt meer dan duizend woorden.
Het beeld is eenvoudig te begrijpen, we starten linksboven en evolueren naar rechtsonder wat de toekomst weerspiegelt. We hebben twee wegen om naar deze toekomst te gaan, enerzijds veranderen we niets aan de situatie en mensen blijven werken in functie van dezelfde schuldenberg (linksonder). Rechtsboven gaan we brainstormen en trachten een oplossing te vinden voor het gestelde probleem. Als we hierin slagen dan wijzigt de manier van hoe we naar de toekomst evolueren, de lamp weerspiegelt het idee dat hierbij moet helpen.
Doe minder, bereik meer
In de eerste plaats gaan we op onderzoek, dit versnelt ons proces in aanzienlijke mate. Het zou redelijk dom zijn om het ‘warme wiel’ opnieuw uit te vinden, in laatste instantie kunnen we misschien nieuwe elementen toevoegen aan het debat. Een interessante benchmark vinden we in het zogeheten Chicago Plan Revisited van het IMF, het zegt zowaar dat ons probleem nu al opgelost is:
(1) veel betere controle over economische cycli
(2) complete eliminatie van bankruns
(3) drastische verlaging van publieke schulden
(4) drastische verlaging van private schulden
Het plan van het IMF is dermate uitgewerkt dat we ons heel wat tijd kunnen besparen, dit is positief nieuws. Voor de leek volstaat de samenvatting, dit is een kwestie van eenvoudige kennisdeling en bewustwording. Na grondiger studie kunnen we wel een aantal elementen toevoegen opdat alle twijfel wordt weggenomen. Dit brengt ons tot drie oplossingen die – doch met hetzelfde resultaat – in kwalitatief opzicht verschillen.
Herziening
In theorie is ons probleem opgelost, we kunnen de volledige schuldenberg oplossen op een louter technisch manier. Onze lamp in voorgaand beeld kan nu vervangen worden door de verschillende opties, welke optie het finaal wordt is een kwestie van keuze en beleid.
Als een oplossing bestaat voor een probleem dan bestaat het probleem niet langer, het is bijzonder. Elk debat dat uitgaat van een probleem is dan uiteindelijk een maat voor niets en niet aangepast. In de tussenfase komen we tot een letterlijk tragisch absurde situatie, het is als ons bezighouden met een probleem dat geen probleem is. Deze dynamiek is enigszins normaal te noemen, zolang de oplossingen niet gekend zijn dan blijft het probleem sluimeren.
Onderwijs
Niet iedereen is volledig op de hoogte van de oplossingen en wat ze betekenen voor onze toekomst. Via onderwijs kunnen we hier meer inzicht verwerven, de oplossin betekent nu eenmaal een heel andere benadering van het probleem. En sterker, in grote mate zullen we een aantal geplogenheden dienen te transformeren opdat we niet hetzelfde probleem creëren. Dit is in ons aller belang waardoor dan ook iedereen wordt uitgenodigd om hieraan deel te nemen.
Politiek
De verschillende opties dienen ook opgenomen te worden in het maatschappelijke besluitvormingsproces, dit is een politieke aangelegenheid. Het is politiek die finaal de knoop zal doorhakken van welke optie gebruikt zal worden. Politiek dient dan ook een beleidsplan op te stellen en de bevolking overeenkomstig in te lichten. In het andere geval zou immers meer chaos kunnen ontstaan dan ons lief is, dit zou averechts zijn aan het herstel dat zich aanbiedt. Pro memorie de besluitvormingstheorie die hierin centraal staat:
- de mens kan onmogelijk alle alternatieven voor een beslissing kennen;
- de alternatieven die hij kent, kan hij niet alle simultaan vergelijken.
- als gevolg van de eerste twee axioma’s zal men niet het optimale alternatief kiezen.
- de mens beschikt over een set routineacties
- deze routineacties bestaan alle los van elkaar
- elk probleem wordt simultaan met het bestaande doel en middelen beschouwd
- als gevolg van 4 en 5 zal 2 pas in werking treden als routineacties niet meer volstaat
Co-creatie
Het mag duidelijk zijn dat dit geen ‘solo slim’ actie kan zijn, co-creatieve samenwerking is dan ook een vereiste opdat we ons kunnen verlossen van de hedendaagse schuldenberg. De toekomst ziet er derhalve heel wat rooskleuriger uit dan wat traditioneel gedacht wordt. Ook netwerking is een belangrijk element binnen dit proces, zonder communicatie zullen oplossingen immers niet het collectieve bewustzijn kunnen bereiken. In het verlengde zal dit leiden tot tal van neveneffecten die hoop geven om onze doelstelling veel sneller te realiseren. Het schuldencomplex is een belangrijke mijlpaal, de voorgestelde remedies werken dan ook als een katalysator in het mondiale herstelproces.
Absurdisme 